Dvalarleyfi fyrir sjálfboðaliða

Allir þeir sem eru með ríkisborgararétt í löndum utan EES og EFTA og ætla að vera á Íslandi lengur en í þrjá mánuði þurfa að hafa dvalarleyfi hér á landi.

Dvalarleyfi fyrir sjálfboðaliða er fyrir einstakling eldri en 18 ára, sem ætlar að starfa fyrir frjáls félagasamtök sem starfa að góðgerðar- eða mannúðarmálum. Félagasamtökin skulu ekki vera rekin í hagnaðarskyni og skulu undanþegin skattskyldu. Almennt er gert ráð fyrir að samtök sem falli hér undir starfi á alþjóðavísu.

Dvalarleyfi fyrir sjálfboðaliða er veitt á grundvelli 67. gr. laga um útlendinga nr. 80/2016.

Þú gætir átt rétt á dvalarleyfi fyrir sjálfboðaliða ef öll eftirfarandi skilyrði eru uppfyllt, ásamt fleirum 

• Þú ert eldri en 18 ára,
• ert með formlega skriflega staðfestingu á boði hingað til lands til að starfa fyrir viðurkennd frjáls félagasamtök sem starfa að góðgerðar- eða mannúðarmálum, sem eru hvorki rekin í hagnaðarskyni né eru skattskyld,
• starfið sem þú munt vinna er í samræmi við starfsemi félagasamtakanna sem þú munt starfa fyrir,
• getur lagt fram farmiða frá Íslandi sem sýnir brottför í lok dvalartíma,
• þú getur sýnt fram á að þú getir framfleytt þér á dvalartíma með öðrum hætti en launatekjum hér á landi,
• ert sjúkratryggð(ur) hjá íslensku tryggingafélagi (undir liðnum vátryggingafélög) eða erlendu tryggingafélagi sem hefur starfsleyfi á Íslandi (undir liðnum erlend vátryggingafélög),
• hefur ekki afplánað refsingu erlendis á síðustu 5 árum eða verið dæmd(ur) til lengri refsingar en sem samsvarar 3 mánaða fangelsi samkvæmt íslenskum lögum, og
• átt vegabréf þar sem gildistími er minnst 90 dagar umfram áætlaðan gildistíma dvalarleyfis. 
  
  

Þú mátt ekki

• Byrja að starfa fyrir frjálsu félagasamtökin fyrr en dvalarleyfi hefur verið veitt,
• ráða þig í launað starf á íslenskum vinnumarkaði  meðan á dvöl stendur
• vera lengur frá landinu en 90 daga á hverju 12 mánaða tímabili á meðan leyfið er í gildi, annars getur dvalarleyfið verið fellt niður eða afturkallað.
  
  
  

Umsókn um dvalarleyfi og önnur fylgigögn skulu lögð fram hjá Útlendingastofnun eða sýslumönnum utan höfuðborgarsvæðisins.

Umsækjandi sem ekki er áritunarskyldur má vera staddur á landinu þegar umsókn er lögð fram og þegar hún er til vinnslu, svo lengi sem dvöl á Schengen-svæðinu fer ekki yfir 90 daga á sl. 180 daga tímabili. Umsækjandi sem er áritunarskyldur má ekki vera staddur á landinu þegar umsókn er lögð fram. Slíkri umsókn verður synjað. 

Ef umsækjandi uppfyllir ekki þessi skilyrði og þau skilyrði sem fjallað er um að neðan verður dvalarleyfi synjað og umsækjandi þarf að yfirgefa landið. Yfirgefi umsækjandi ekki landið getur það leitt til brottvísunar og endurkomubanns. Endurkomubann felur í sér bann við endurkomu á Schengen-svæðið um ákveðinn tíma eða að lágmarki 2 ár.

Ekki er heimilt að endurnýja dvalarleyfið.

Nánar um dvalarleyfi fyrir sjálfboðaliða

Skilgreining á sjálfboðaliða og réttindi sem fylgja leyfinu

Umsókn um dvalarleyfi

Skilgreining á sjálfboðaliða og réttindi sem fylgja leyfinu

Sjálfboðaliði samkvæmt útlendingalögum er einstaklingur eldri en 18 ára sem ætlar að starfa ólaunað fyrir frjáls félagasamtök sem starfa að góðgerðar- eða mannúðarmálum, eru ekki rekin í hagnaðarskyni og eru undanþegin skattskyldu. Heimilt er að víkja frá því skilyrði að starf sé unnið fyrir viðurkennd félagasamtök ef markmið tiltekins verkefnis er sannarlega í mannúðar- og góðgerðarskyni.

Dæmi um félagasamtök sem sjálfboðaliðar hafa fengið veitt dvalarleyfi til að starfa hjá eru AUS, Hitt húsið, Hjálpræðisherinn, Rauði kross Íslands, SEEDS, Skátarnir, Worldwide Friends o.s.frv. Störfin þurfa að falla undir skilgreiningu á sjálfboðaliðastörfum, s.s. verkefni sem tengjast góðgerðar- eða mannúðarmálum. Dæmi um störf sem ekki falla undir sjálfboðaliðastörf samkvæmt útlendingalögum eru ólaunuð störf á sveitabæjum, veitingastöðum, gistiheimilum, við ferðaþjónustu o.s.frv. 

Réttindi sem fylgja dvalarleyfinu eru eftirfarandi

• Umsækjandi sem er áritunarskyldur má ekki vera staddur á landinu þegar sótt er um dvalarleyfið og það er til vinnslu. Slíkri umsókn verður synjað. Umsækjandi sem ekki er áritunarskyldur má vera staddur á landinu þegar umsókn er lögð fram og á meðan hún er til vinnslu, svo lengi sem dvöl á Schengen-svæðinu fer ekki yfir 90 daga á sl. 180 daga tímabili. Fari dvöl fram yfir þann tíma stöðvast vinnsla umsóknar þar til umsækjandi hefur farið af landi brott og lagt fram brottfararspjald því til sönnunar. Umsókn sem berst frá umsækjanda sem ekki hefur ofangreindar heimildir til dvalar verður synjað.
• Dvalarleyfið má veita til allt að eins árs, en er þó aldrei veitt lengur en til þess tíma sem boð frá frjálsum félagasamtökum nær yfir.
• Óheimilt er að endurnýja dvalarleyfið.
• Umsækjanda er ekki heimilt að ráða sig í launað starf á íslenskum vinnumarkaði meðan á dvölinni stendur.
• Dvalarleyfið veitir ekki rétt til fjölskyldusameiningar.
• Dvalarleyfið er ekki grundvöllur ótímabundins dvalarleyfis. 

Umsókn um dvalarleyfi

Umsækjandi sem er áritunarskyldur má ekki vera staddur á landinu þegar sótt er um dvalarleyfið og það er til vinnslu. Slíkri umsókn verður synjað. Umsækjandi sem ekki er áritunarskyldur má vera staddur á landinu þegar umsókn er lögð fram og á meðan hún er til vinnslu, svo lengi sem dvöl á Schengen-svæðinu fer ekki yfir 90 daga á sl. 180 daga tímabili. Fari dvöl fram yfir þann tíma stöðvast vinnsla umsóknar þar til umsækjandi hefur farið af landi brott og lagt fram brottfararspjald því til sönnunar.

Með umsókn skulu fylgja öll þau gögn sem Útlendingastofnun gerir kröfu um til staðfestingar á því að skilyrði dvalarleyfis séu uppfyllt. 


Gögn sem þarf að leggja fram

1. Greiðslukvittun (ef greitt hefur verið fyrir umsóknina í banka). Koma þarf skýrt fram fyrir hvern er verið að greiða. Skráið nafn umsækjanda, fæðingardag og fæðingarár í tilvísun.
2. Umsókn um dvalarleyfi.(Vinsamlegast hlaðið niður og vistið á tölvu áður en fyllt er út).
   Í frumriti, vel útfyllt og undirrituð af umsækjanda. Mikilvægt er að umsækjandi greini frá dvalarstað sínum hér á landi. Liggi heimilisfang ekki fyrir þegar umsókn er lögð fram skal umsækjandi leggja fram tilkynningu um dvalarstað innan 2 vikna frá því að umsækjandi kemur til landsins (t.d. við myndatöku).
3. Passamynd (35mm x 45mm).
4. Ljósrit vegabréfs. Gildistími skal vera minnst 90 dagar umfram gildistíma dvalarleyfis. Ljósrit þarf að vera af persónusíðu og síðu með undirskrift umsækjanda.
5. Staðfest frumrit erlends sakavottorðs. Sakavottorð má ekki vera eldra en 6 mánaða. Leggja þarf fram sakavottorð frá öllum þeim löndum þar sem umsækjandi hefur búið síðustu 5 ár. Sakavottorð skal gefið út af æðsta yfirvaldi lands sem heimilt er að gefa út slíkt vottorð. Athugið að krafist er vottunar sakavottorðs, þ.e. apostille eða tvöfaldrar keðjustimplunar.
6. Staðfest afrit eða frumrit þýðingar löggilts skjalaþýðanda á sakavottorði. Á aðeins við ef erlend vottorð eru á öðru tungumáli en ensku eða Norðurlandamáli. Athugið að krafist er vottunar á þýðinguna sé hún unnin af þýðanda sem ekki hefur fengið löggildingu á Íslandi, þ.e. apostille eða tvöfaldrar keðjustimplunar.
7. Sjúkrakostnaðartrygging. Umsækjandi þarf að leggja fram staðfestingu tryggingar frá íslensku tryggingafélagi (undir liðnum vátryggingafélög) eða erlendu tryggingafélagi sem hefur starfsleyfi á Íslandi (undir liðnum erlend vátryggingafélög). Tryggingin skal gilda í 6 mánuði frá skráningu umsækjanda í þjóðskrá og vera að lágmarki 2.000.000 kr. Skráning í þjóðskrá miðast að öllu jöfnu við þá dagsetningu sem umsækjandi kemur til myndatöku hjá Útlendingastofnun eða sýslumanni vegna útgáfu dvalarskírteinis, hafi hann dvalið hér á landi samfellt frá því að myndatakan fór fram.
8. Samningur við viðurkennd frjáls félagasamtök sem starfa að góðgerðar- eða mannúðarmálum. Í frumriti, dagsettur og undirritaður bæði af umsækjanda og forsvarsmanni félagasamtakanna. Í samningi þarf að koma fram hvaða störfum umsækjandi muni sinna og hve langa dvöl sé um að ræða. Einnig þarf að koma fram staðfesting á því að félagasamtökin  tryggi umsækjanda húsnæði og framfærslu hér á landi, ef við á.
9. Framfærslugögn, ef við á. Munu frjálsu félagasamtökin ekki tryggja framfærslu umsækjanda þarf umsækjandi sjálfur að sýna fram á trygga framfærslu á dvalartíma.
10. Afrit af farmiða frá Íslandi í lok tímabils.
    
    

Gögn sem heimilt er að leggja fram

• Umboð í frumriti vottað af tveimur vottum. Umboð þarf ekki að berast nema umsækjandi vilji að einhver annar en hann sjálfur fái upplýsingar um vinnslu umsóknarinnar hjá Útlendingastofnun.
  
  

Það er á ábyrgð umsækjanda að leggja fram nauðsynleg fylgigögn umsóknar. Ef fullnægjandi gögn berast ekki til Útlendingastofnunar með umsókninni getur það leitt til þess að afgreiðsla umsóknar tefjist eða að umsókninni verði synjað. Útlendingastofnun getur óskað eftir viðbótargögnum þegar sérstakar ástæður mæla með því.

Uppfylli umsækjandi öll skilyrði dvalarleyfis verður dvalarleyfið veitt og umsækjanda í framhaldinu send tilkynning um veitinguna. Dvalarleyfið verður þó ekki útgefið fyrr en umsækjandi hefur mætt í myndatöku til Útlendingastofnunar eða sýslumanna utan höfuðborgarsvæðisins, tilkynnt um dvalarstað til Útlendingastofnunar og gengist undir læknisskoðun. Miðað er við að umsækjandi mæti til myndatöku innan við viku frá komu til landsins, og leggi fram tilkynningu um dvalarstað (t.d. við myndatöku) og gangist undir læknisskoðun innan tveggja vikna frá komu til landsins. Útlendingastofnun synjar um útgáfu dvalarleyfis uppfylli umsækjandi ekki ofantalin skilyrði. Það getur leitt til ólögmætrar dvalar og brottvísunar.