Ríkisborgararéttur fyrir fullorðna

Útlendingastofnun er heimilt að veita íslenskan ríkisborgararétt samkvæmt umsókn sem borin er fram af umsækjanda eða forsjármanni hafi umsækjandi ekki náð 18 ára aldri, sbr. 7. gr. laga um íslenskan ríkisborgararétt nr. 100/1952. Til að umsækjandi eigi rétt á íslensku ríkisfangi þarf hann að fullnægja a.m.k. einu búsetuskilyrðanna sem sett eru í 8. gr. laganna og öllum sérstöku skilyrðunum í 9. gr. sömu laga.

Eftirfarandi búsetuskilyrði gilda, en miðað er við fasta búsetu og samfellda löglega dvöl hér á landi síðustu ár áður en umsókn er lögð fram (sjá ítarlega umfjöllun hér)

• Almennt skilyrði fyrir einstaklinga 18 ára og eldri: Lögheimili á Íslandi í 7 ár.
• Hjúskapur eða staðfest samvist: Lögheimili á Íslandi í 3 ár frá hjúskap eða staðfestingu samvistar með íslenskum ríkisborgara sem hefur verið slíkur í að minnsta kosti 5 ár.
• Sambúð: Lögheimili á Íslandi í 5 ár frá skráðri sambúð með íslenskum ríkisborgara sem hefur verið slíkur í að minnsta kosti 5 ár.
• Ríkisborgari Norðurlanda: Lögheimili á Íslandi í 4 ár.
• Flóttamaður eða einstaklingur sem hefur dvalarleyfi af mannúðarástæðum: Lögheimili á Íslandi í 5 ár eftir að umsækjandi fékk stöðu flóttamanns eða dvalarleyfi af mannúðarástæðum.
• Ríkisfangslaus einstaklingur, skv. ákvæðum laga um útlendinga: Lögheimili á Íslandi í 5 ár.
• Fyrrum íslenskur ríkisborgari: Lögheimili á Íslandi í 1 ár. Umsækjandi hefur misst íslenskt ríkisfang með umsókn og veitingu erlends ríkisfangs.

Sérstök skilyrði

Fjallað er ítarlega um sérstök skilyrði sem uppfylla þarf til viðbótar búsetuskilyrðum hér.

Afgreiðslugjald

Það athugist að umsókn er ekki tekin til vinnslu fyrr en greiðsla hefur borist. Upplýsingar um afgreiðslugjald og bankaupplýsingar má finna hér.

Nauðsynleg fylgigögn umsóknar

Upplýsingar um ‚apostille‘ vottun og tvöfalda staðfestingu, löggilta þýðingu og staðfest afrit má finna hér. Það athugist að ekki þarf vottun á íslensk vottorð.

1. Gátlisti fyrir umsókn um íslenskan ríkisborgararétt 18 ára og eldri. Vinsamlegast prentið gátlistann út og látið fylgja með umsókn. Merkja skal við þau gögn sem fylgja og þeim raðað í sömu röð og í gátlista.
2. Umsókn um ríkisborgararétt. Í frumriti, vel útfyllt og undirrituð af umsækjanda.
3. Vottorðið Lögheimilissaga – án heimilisfanga, en lönd tilgreind frá Þjóðskrá Íslands. Vottorðið tilgreinir í hvaða landi eða löndum umsækjandi hefur átt lögheimili frá upphafi lögheimilisskráningar á Íslandi til dagsins í dag.
4. Afrit úr vegabréfi og öllum stimpluðum síðum vegabréfs.
5. Staðfest afrit af frumriti fæðingarvottorðs. Frumritið skal vera vottað með ‚apostille‘ vottun eða tvöfaldri staðfestingu, og síðan tekið af því staðfest afrit.
6. Staðfest afrit eða frumrit þýðingar löggilts skjalaþýðanda á fæðingarvottorði. Á aðeins við ef erlend vottorð eru á öðru tungumáli en ensku eða Norðurlandamáli.
7. Staðfest frumrit erlends sakavottorðs. Frumritið skal vera vottað með ‚apostille‘ vottun eða tvöfaldri staðfestingu. Athugið að í einhverjum tilfellum kann sakavottorð fyrir ríkisborgara utan EES að vera til staðar hjá Útlendingastofnun, en umsækjandi þarf að kanna það áður en umsókn er lögð fram með því að senda tölvupóst á netfangið This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it..
8. Staðfest afrit eða frumrit þýðingar löggilts skjalaþýðanda á sakavottorði. Á aðeins við ef erlend vottorð eru á öðru tungumáli en ensku eða Norðurlandamáli.
9. Umsagnir tveggja íslenskra ríkisborgara um umsækjanda. Umsagnir mega ekki vera frá aðilum nátengdum umsækjanda og verða að vera sjálfstæðar. Fram skulu koma upplýsingar um umsækjanda, tengsl umsagnaraðila við hann og upplýsingar um hvernig honum hefur vegnað í íslensku samfélagi. Umsagnir skulu vera dagsettar og undirritaðar, auk þess sem kennitala og símanúmer umsagnaraðila skal koma fram.
10. Afrit vottorðs um að hafa staðist íslenskupróf hjá Menntamálastofnun. Ef umsækjandi telur sig vera undanþeginn skilyrðinu skal hann skila gögnum þess til stuðnings.
11. Yfirlýsing frá innheimtumanni ríkissjóðs um að umsækjandi sé skuldlaus við ríkissjóð. Yfirlýsingin má ekki vera eldri en 30 daga gömul þegar umsókn er lögð fram. Yfirlýsingin skal berast í frumriti og vera staðfest af viðkomandi innheimtumanni ríkissjóðs.
12. Staðgreiðsluyfirlit launa frá Ríkisskattstjóra fyrir a.m.k. síðustu 12 mánuði eða önnur staðfesting á framfærslu. Athugið að senda má staðfest afrit staðgreiðsluyfirlits á netfangið This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it..
13. Vottorð frá sveitarfélagi varðandi framfærslustyrk síðastliðin þrjú ár. Vottorðið má ekki vera eldra en 30 daga gamalt þegar umsókn er lögð fram. Vottorðið skal berast í frumriti.
14. Staðfest afrit skattframtala síðustu þriggja ára. Athugið að senda má staðfest afrit skattframtala á netfangið This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it..

Viðbótargögn fyrir umsækjanda sem sækir um á grundvelli hjúskapar, staðfestrar samvistar eða skráðar sambúðar við íslenskan ríkisborgara

1. Staðfest afrit af frumriti hjúskaparvottorðs eða sambúðarvottorðs. Frumritið skal vera vottað með ‚apostille‘ vottun eða tvöfaldri staðfestingu, og síðan tekið af því staðfest afrit.
2. Staðfest afrit eða frumrit þýðingar löggilts skjalaþýðanda á hjúskaparvottorði eða sambúðarvottorði. Á aðeins við ef erlend vottorð eru á öðru tungumáli en ensku eða Norðurlandamáli.

Viðbótargögn fyrir umsækjanda sem sækir einnig um að barn hans (yngra en 18 ára) hljóti ríkisborgararétt með foreldri:

1. Afrit úr vegabréfi barns og öllum stimpluðum síðum vegabréfs.
2. Staðfest afrit af frumriti fæðingarvottorðs barns. Frumritið skal vera vottað með ‚apostille‘ vottun eða tvöfaldri staðfestingu, og síðan tekið af því staðfest afrit.
3. Staðfest afrit eða frumrit þýðingar löggilts skjalaþýðanda á fæðingarvottorði barns. Þetta á við ef erlend vottorð eru á öðru tungumáli en ensku eða Norðurlandamáli.
4. Staðfest frumrit erlends sakavottorðs barns. Á aðeins við ef barnið var 15 ára eða eldra þegar það fluttist til Íslands.
5. Staðfest afrit eða frumrit þýðingar löggilts skjalaþýðanda á sakavottorði. Á aðeins við ef erlend vottorð eru á öðru tungumáli en ensku eða Norðurlandamáli.
6. Samþykki forsjáraðila. Á aðeins við ef báðir foreldrar fara með forsjá barns.
7. Afrit vegabréfs þess forsjárforeldris sem ekki leggur fram umsókn. Rithandarsýnishorn vegabréfs fylgi.
8. Forsjárgögn. Á aðeins við ef annað foreldri fer með forsjá barns. Frumrit gagna skulu vera vottuð með ‚apostille‘ vottun eða tvöfaldri staðfestingu, og síðan tekið af þeim staðfest afrit. Ef gögnin eru á öðru máli en ensku eða Norðurlandamáli skal fylgja staðfest afrit eða frumrit þýðingar löggilts skjalaþýðanda.
9. Samþykki barns á aldrinum 12-18 ára.